آیا نیازی به SSD Defragmentation دارید؟

از دیرباز، یکی از راهکاری افزایش سرعت و بهروری در هارد دیسک های قدیمی استفاده از ابزارهای Defragment بود. اما آیا امروزه نیازی به استفاده از ابزارهای دیفرگمنت بروی SSD ها داریم؟ در ادامه مطلب در مورد مباحث Disk Defragmentation و تاثیر آن بر SSD ها خواهید خواند. در انتها خواهیم فهمید که SSD Defragmentation کاری دست است یا اشتباه!!

نظرات عمومی بسیاری از متخصصان جهان در مورد دیفرگمنت اس اس دی ها به جز در موارد خاص بسیار شبیه به یکدیگر است که توصیه میکنیم، در ادامه مطلب با آن آشنا شوید.

Disk Defragmentation  چیست ؟

Defragmentation  یا گفتار عمومی Defrag یا Defragging به فرایند سازماندهی مجدد داده های ذخیره شده در هارد دیسک یا هر فضای ذخیره سازی دیگری اشاره دارد به گونه ای که داده های مربوط به هم درکنار هم قرار بگیرند تا فرایند خواندن اطلاعات از آنها سریعتر انجام شود. حال برای آگاهی از اینکه دیفرگمنت اس اس دی کاری درست است یا غلط، ابتدا باید در مورد دیسک دیفرگمنت بدانیم.

در عمل Defragmentation همانند تمیز کردن و چیدمان صحیح اتاق کار شماست به گونه ای که دسترسی به اسناد و مدارک مورد نیازتان سریعتر و راحت تر باشد. فرض کنید شما مسئول بایگانی یک شرکت هستید، در این صورت اگر اسناد و مدارک هر پرونده درون آن پرونده نباشد، شما باید برای دسترسی به هر برگ از آن سندها، تمام اتاق را بگردید و حتی اگر بدانید کجا هستند، باز هم زمان فراخوانی آنها زمان بسیار زیادی از شما خواهد گرفت.

اما اگر شما برگه های سند هر پرونده را درون یک پوشه قرار گیرید، برای استفاده و مطالعه آنها به راحتی میتوانید هر برگ پرونده را در سر جای خود و به ترتیب پشت سر هم استفاده کنید.

در دیفرگمنت هم دقیقا همین اتفاق می افتد، برای اینکه هد دیسک بتواند با جایجایی کمتر، اطلاعات بیشتری را بخواند، نیاز است که اطلاعات یکپارچه، تفرق زدایی شده و در کنار همدیگر به ترتیبی که خوانده می شود قرار گیرند.

Defragmentation چطور عمل میکند؟

عملیات Disk Defragmentation زمانی لازم به اجراست که فایل های به جای انباشتگی در جای خود، در سطح دیسک سخت پراکنده و شکسته شده باشند. این عمل در طول زمان و با دستورهای delete , Copy , Resize , Wrire و … بروی دیسک باعث می شوند که بخش های بزرگی از داده های متمرکز ، از هم شکسته شده و متفرق (fragmentation) شوند. در نتیجه، در زمان خواندن داده ها و فراخوانی آنها، هد دیسک مجبور است مرتب در سطح دیسک برای پیدا کردن قطعه بعدی داده ها جابجا شود. در صورتی که اگر این داده ها پشت سرهم و به صورت متمرکز بروی دیسک باشند، این کار نیازی به جابجایی فیزیکی بی مورد و اضافه هد دیسک نخواهد داشت. (این توضیح کاملا عامیانه است). قبل از آنکه بدانیم دیفرگمنت اس اس دی کاری درست است یا خیر، باید کمی در مورد این اصلاح بیشتر بدانیم.

چه زمانی نیاز به Disk Defragmentation داریم ؟

اینکه چه زمانی نیاز است Disk Defragmentation را انجام دهیم، کاملا شهودی است. اصولا زمانی اینکار را انجام می دهیم که سرعت سیستم ما در خواندن اطلاعات از روی Hard Disk به نسبت روزهای قبل کندتر شده باشد، یا اینکه زمان Backup گرفتن از داده ها به نسبت دفعات قبل طولانی تر و یا همراه با خطا باشد. در سیستم هایی که از بانک های اطلاعاتی استفاده میکنند، و داده های این بانک بروی هارد دیسک ذخیره می شود، می بایست به صورت متوالی در زمان های مشخص از عملیات دیسک دیفرگمنتیشن استفاده شود.

اگر ویندوز یا سیستم عامل شما بروی هارد دیسک نصب شده است و زمان بوت شدن آن نسبت به قبل کندتر شده است، یا زمان دسترسی به درایوهای هارد دیسک یا خواندن اطلاعات نسبت به قبل بیشتر شده است، یکی از راه کارهای علاج این واقعه، استفاده از Defragmentation می باشد. حتما تا کنون بارها به این موضوع برخورده اید که اجرا یا فراخوانی یک داده چه فیلم، چه بازی و چه هر فایل دیگری، به ناگهان کند و کندتر می شود و این موضوع بشدت شما رو عذاب خواهد داد. در این شرایط اولین کاری که باید انجام دهید، عملیات دیسک دیفگرمنت خواهد بود تا داده های شما را بروی هارد دیسک تفرق زدایی نماید.

در صورتی که شما به صورت مرتب و در فواصل زمانی مشخص، عملیات Disk Defragmentation را بروی هارد دیسک خود انجام دهید، سرعت اجرای برنامه ها بالاتر خواهد رفت، در بعضی موارد کرش کردن سیستم در زمان فراخوانی داده های از روی دیسک سخت کمتر خواهد شد ، انتقال و کپی نمودن فایل ها سریعتر انجام خواهد شد، تاخیر کمتری در زمان کار با هارد دیسک، فایل ها و پوشه ها و باز کردن درایورهای HDD خواهید داشت و حتی بوت سیستم عامل سریعتری را نیز تجربه خواهید کرد.

مزایا و معایب SSD Defragmentation

از آنجایی که عملیات defragmentation برای دیسکهای سخت و شرایط فیزیکی آنها مفید است،آیا در مورد حافظه های SSD یا solid-state drive ها هم قابل استفاده یا ضروری است؟

قبل از این موضوع باید بدانیم که در حافظه های SSD خبری از دیسک سخت و عملیات فیزیکی جابجایی هد و خواندن داده ها توسط یک قطعه مکانیکی نیست و در عوض همه چیز به صورت دسترسی مستقیم انجام خواهد شد. پس زمانی که ما یک یک درایو مکانیکی طرف نیستیم، و خواندن اطلاعات از روی حافظه SSD به صورت دسترسی مستقیم و بدون نیاز به عملیات فیزیکی و مکانیکی است، پس دیگر چیزی برای تفرق زدایی وجود نخواهد داشت. در حقیقت چه داده ها متفرق باشند و چه در کنار هم به صورت متمرکز قرار داشته باشند، سرعت خواندن اطلاعات در آنها یکسان خواهد بود.

اما نکته مهم این است که شاید تصور کنید اگر اینکار سرعت خواندن اطلاعات را زیاد نکنید، حداقل به مرتب سازی داده ها روی دیسک کمک میکند. در این خصوص باید به شما بگویم که SSD Defragmentation ها نه تنها فایده ای ندارد، بلکه مضرات بسیار زیادی برای حافظه اس اس دی شما خواهد داشت.

از آنجایی که حافظه های SSD عمر مفید دارند، و این عمر مفید به میزان دفعات نوشتن و خواندن اطلاعات بروی آنها بستگی مستقیم دارد، در نتیجه عملیات دیفرگمنت نه تنها بی فایده، بلکه به کوتاه شدن عمر SSD ها می انجامد. سلول های حافظه های اس اس دی، با هر بار پاک شدن و نوشتن مجدد داده ها بروی آنها تخریب می شوند و از کارایی آنها کمتر خواهد شد. هر چه حافظه اس اس دی شما جدیدتر و با تکنولوژی به روز تری تولید شده باشد، این عمر مفید سلول های حافظه SSD بیشتر و بیشتر خواهد بود اما بالاخره محدودیت های داشته و در نهایت بعد از گذران تعداد مشخصی عملیات پاک کردن و نوشتن داده ها، از بین خواهند رفت.

اما برخی از متخصصان در این زمینه، و بخصوص اسنادی که از تیم توسعه وتحقیقات مایکروسافت در زمینه SSD Defragmentation بدست آوردم، معتقد هستند که با توجه به اینکه عملیات Defragmentation بروی حافظه اس اس دی میتوانید عمر مفید سلول های حافظه را کم کند، اما انجام این کار در فاصله های زمانی بسیار زیاد میتواند برای افزایش سرعت متا دیتاها مفید باشد. از این رو میتوانید هر چندماه یکبار، به منظور سازماندهی داده ها بروی SSD خود از این کار استفاده کنید. البته انتظار نداشته باشید که این کار در بازده و سرعت خواندن داده های شما بروی SSD موثر باشد.

SSD Defragmentation

به دلایلی که ذکر شد، بسیاری از برنامه های defragmentation در زمانی که شما قصد تفرق زدایی و متمرکز کردن داده ها بروی حافظه SSD را داشته باشید، به شما اخطار خواهند داد و حتی در بسیاری از موارد و حتی خود سیستم عامل ها از دیفرگمنت دوره ای حافظه های اس اس دی به صورت خودکار خودداری می شود. اگر شما چندین سال است که حافظه SSD خود را خریداری کرده اید و در حال استفاده روزانه از آن هستید بهتر است که از انجام اینکار خودداری نمایید.

در انتهای و با توجه به موارد بسیار پیچده در این موضوع، اگر به دنبال یک جواب ساده و نهایی هستید، هیچ نیازی به دیفرگمنت اس اس دی نخواهید داشت و در عمل هیچ تاثیری به جز کوتاه کردن عمر سلول های حافظه آن نخواهد داشت.

اما اگر به دنبال راهی برای افزایش بازده و سرعت حافظه SSD خود هستید، میتوانید از روشهای جایگزین defragmentation استفاده نمایید که به زودی در وب سایت مازستا به آنها خواهیم پرداخت.