اگرچه امروزه در جامعهی معماری بین زنان و مردان تعادل بیشتری وجود دارد، اماچند دهه پیش چشم انداز کاملاً متفاوت بود. زها حدید در مورد دشواری حضور جامعهی معماری، آن را “باشگاه پسران” مینامید. معماری در موارد بیشماری معماران معروف و اکتشافات مادی آنها را در طول زمان به یاد آورده است، اما در مورد شناخت مشارکت زنان در این رشته چه میتوان گفت؟ آنچه در این مقاله مورد بحث است انتخاب متریال و استراتژیهای معمارانه اثرگذار در معماری؛ بعد از خلق آثار کلیدی توسط زنان معمار است؛ با تجزیه و تحلیل آثار معماران مشهور لینا بو بردی، نورما مریک اسکلارک و زاها حدید که تکنیکهای نوآورانه و گرایشهای مختلف استفاده از مصالح را معرفی کردند.
زنان معمار
لینا بو بردی (1914-1992)
آثار این معمار ایتالیایی-برزیلی حاوی تاریخچه زندگی او است. پس از تحصیل در دانشگاه رم، او به میلان نقل مکان کرد و در آنجا با جیو پونتی همکاری کرد و بعداً به کار ویراستاری علاقهمند شد. پس از ویرانی های ناشی از جنگ جهانی دوم، او با پیترو ماریا بردی آشنا شد و برای همیشه به برزیل نقل مکان کرد. کار او با ایجاد گفتگو بین مدرنیسم و فرهنگ عامه، با هدف بازآفرینی فضا و بازسازی معماری انجام شد. رویکرد او به طراحی بتنی ساختمانهای عمومی از همان خط کاوش در استراتژیهای جدید برای تعریف فضا پیروی میکند.
” معماری و آزادی معماری بیش از هر چیز یک موضوع اجتماعی است که باید از درون یک ساختار سیاسی به آن نگریست نه از بیرون آن. “
SESC پمپیا (SESC Pompéia): طراحی بتن عمومی
لینا بو بردی در SESC Pompéia واقع در سائوپائولو، به کمک بازی با بتن به بیان معماری میفزاید. معمار در محل یک کارخانه قدیمی، یک مرکز اجتماعی ایجاد کردهاست که فرهنگ، ورزش و لذت را در خود جای میدهد. با حفظ آجرهای کارخانه قدیمی، دو حجم بتنی را با راهروهای مرتفع به هم متصل میکند، معمار با این کار سطح شهر را یکپارچه نگهداشته و از اختلالات بصری و فیزیکی دور نگهمیدارند.
این ساختمان بتن را به عنوان ویژگی اصلی خود برجسته میکند، که نه تنها نقش سازهایی دارند، بلکه شامل صفحات عمودی و افقی است که برای اهداف زیبایی شناسانه هم بکار میرود. معمار ارتباطی بین ساختمان و محیط اطراف آن بوجود آورده و در عین حال مکانی برای تجمع مردم در قلب شهر ایجاد کردهاست.
موزه هنر سائوپائولو (MASP): یک بلوک بتنی شناور
برخی ممکن است تعجب کنند که چرا این پروژه توجه جهانی را به بو بردی جلب کرد. تا حدی، پاسخ در این واقعیت نهفته است که ایجاد یک مدل معماری که به نقش عمومی ساختمان در شهر مربوط میشود، یک زندگی شهری دموکراتیک، افقی و متکثر را ترویج میکند. پس از دریافت کمیسیون ساخت موزه جدید هنر، بو بردی یک شرط داشت: این ساختمان نباید جلوی چشم انداز پانوراما از قسمت های پایین شهر را بگیرد. به این ترتیب، ساختمان معلق زیر دو تیر بتنی پیش تنیده – که روی پایه های عظیم قرار دارند – یک فضای جمعی بدون مانع برای تجمع ساکنان سائوپائولو را قاب میکند.
معمار با بازی با تضاد ساختار و فضای ساختمان، گفتگویی بین سبکی و جرم بوجود میآورد. استراتژی مادی دو جنبش معماری را به نمایش میگذارد: مدرنیسم و بروتالیسم. برخورد شیشه و پلان آزاد با پایه های بتنی و سیستم سازهای هویت پروژه را مشخص میکند. با اعمال رنگ بر روی تیرها، طرح ساختار اصلی پروژه را برجسته میکند و چگونگی تسلط سازه اصلی بر زبان رسمی ساختمان را روشن میکند.