کارت های گرافیک هم مانند برخی دیگر از سخت افزارها، پیش از خرابی های کلی و اساسی، نشانه هایی را بروز می دهند. نشانه های خرابی کارت گرافیک چیست؟ نشانه های خراب شدن یک کارت گرافیک چیست؟ برای پاسخ به تمام این سوالات، همراه مازستا باشید.
با توجه به جهش شدید قیمت دلار در بازار ایران، امکان خرید یک کارت گرافیک جدید برای بسیاری از کاربران تقریبا ناممکن شده است. در صورتی که شما نیز هم اکنون از یک کارت گرافیک رده بالا و جدید استفاده می کنید، بهتر است که به خوبی از آن مراقبت کنید. کارت های گرافیک نیز به مانند بسیاری دیگر از سخت افزارها، می توانند دچار خرابی های کلی شوند؛ به طوری که غیر قابل استفاده شده و یا تعمیر آنها با قیمت های نجومی همراه شود که بدون شک پرداخت آن از عهده بسیاری از ما خارج است.
کارت های گرافیک پیش از بسیاری از خرابی ها، نشانه هایی را مانند زنگ خطر از خود نشان می دهند. با توجه و آشنایی با این نشانه ها، می توانید پیش از خرابی کارت گرافیک، جلوی آنها را گرفته و از سرمایه خود محافظت کنید. در این مقاله به سراغ آشنایی با نشانه هایی خواهیم رفت که پیش از خرابی کارت گرافیک، دیده می شوند.
علائم خرابی کارت گرافیک
پیش از شروع، یادآور می شویم که برخی نشانه ها می توانند به دلیل مشکلات نرم افزاری بوده و یا ایجاد مشکلات فنی در SSD، حافظه رم و پردازنده شما را گمراه کند. حتی مشکلات درایور نیز می تواند مشکلاتی خاص را نمایش دهند. پس باید در ابتدا از مشکلات درایور، نرم افزاری و دیگر سخت افزارها آگاه شده و حتی مطمئن شوید که کارت گرافیک شما به خوبی در جای خود نصب شده باشد. همچنین تمیز بودن اسلات PCI-E نیز در اولین اقدام باید مورد توجه کاربران قرار گیرد.
خنک کننده کارت های گرافیک در لود و پردازش های سنگین، مقداری نویز صوتی ایجاد می کنند که طبیعی است. اما در صورتی که این مقدار صدا فراتر از صدای عادی بوده و یا دیگر اصوات اضافی از آنها شنیده شد. بهتر است که به سرعت خنک کننده را چک کنید. دور فن ها را چک کنید؛ مطمئن شوید که تمامی فن ها یکسان و با سرعت مناسب رو به گردش باشد. هیچ فنی دارای سرعت کمتر نبوده و در جای خود لق نزنند.
در صورت بروز ایراد در فن ها، کارت گرافیک زمان چندانی را در خدمت شما نبوده و بسته به نوع خرابی و استفاده شما، دچار ایرادات جدی خواهد شد. اگر فن‌های GPU در حال چرخش هستند اما صداهای بلند منتشر می‌کنند، GPU را از برق بکشید، گرد و غبار را تمیز کنید و فن‌ها را از نظر آسیب بررسی کنید. سپس، کامپیوتر را بدون GPU اجرا کنید تا بررسی کنید که آیا نویز از منبع دیگری می آید یا خیر. اگر نویز فقط زمانی که GPU به برق وصل است برگردد، نشان دهنده یک مشکل احتمالی سخت افزاری با کارت گرافیک است.
یکی دیگر از علائم خرابی کارت گرافیک، کاهش عجیب پرفورمنس در یک یا چند نرم افزار و یا بازی است. برای سنجش توان کارت گرافیک خود، می توانید، یک برنامه خاص را با پردازنده گرافیک مجتمع یا همان iGPU هم اجرا کنید. برای تغییر پردازنده گرافیکی یک برنامه یا بازی، باید این مسیر را دنبال کنید. در ویندوز به Settings > System > Display > Graphics رفته و روی Options کلیک کنید. سپس High Performance را انتخاب کنید.
اگر از نرم افزار کارت گرافیک اختصاصی استفاده می کنید، معمولاً به شما امکان می دهد کارت گرافیک پیش فرض را تغییر دهید. اگر در حین اجرای یک کار گرافیکی فشرده بر روی یک GPU اختصاصی با مشکلات و خطاهای مربوط به گرافیک مواجه شدید، اما این مشکلات هنگام تغییر به GPU یکپارچه ناپدید می شوند، نشان می دهد که کارت گرافیک اصلی شما ممکن است به پایان عمر خود نزدیک شود.
افزایش دمای کارت گرافیک، آن هم بدون اینکه زیر بار پردازشی خاصی باشد، خود یکی از بدترین نشانه های خرابی کارت گرافیک است. تحت بار سنگین، دمای کارکرد معمولی یک GPU معمولاً بین 65 تا 85 درجه سانتی‌گراد است؛ در حالی که در حالت بیکار باید کمتر از 30 تا 40 درجه سانتی‌گراد باشد. با این حال، اگر مشکل سخت افزاری در کارت گرافیک وجود داشته باشد، ممکن است بیش از حد معمول گرم شود. اگر متوجه چندین علامت هشدار شده و مشکوک هستید که ممکن است GPU شما از کار بیفتد، دمای GPU را به دقت بررسی کنید.
نمایش خطاهای مرتبط با کارت گرافیک خود یک نشان دهنده خرابی کارت گرافیک است. کارت گرافیک شما باید به طور ایده آل بدون ارائه خطا در شرایط عملیاتی عادی کار کند. اگر با خطای مربوط به GPU مواجه شدید، مراحل اولیه عیب‌یابی مانند به‌روزرسانی درایور کارت گرافیک، اطمینان از فعال بودن کارت گرافیک، تنظیم مجدد تنظیمات، بررسی به‌روزرسانی‌های سیستم و خاموش کردن وضعیت اورکلاک معمولاً این مشکل را حل می‌کند.
در صورتی که خطاهای موجود سیستمی با چنین مشکلاتی مرتفع نشده و همچنان دریافت آنها را مشاهده کردید، پس باید گفت که مشکل مرتبط با کارت گرافیک بوده و باید به سرعت آن را به تعمیرکار متخصص بسپارید.
پردازش ضعیف، نرخ فریم پایین و قدرت پایین تر از چیزی که باید باشد نیز از جمله نشانه های خرابی کارت های گرافیک هستند. اگر یک کارت گرافیک رده بالا با مقدار VRAM مناسب دارید، واحد منبع تغذیه (PSU) سازگار است، تهویه مناسب است، و RAM با سرعت کلاک مناسب کار می کند، باید از کارت گرافیک خود انتظار عملکرد بهینه داشته باشید.
با این وجود اگر نرخ فریم شما پایین است، توان پردازشی ضعیف است، بارگذاری بازی و برنامه ها افزایش یافته و یا پردازش گرافیکی با ضعف چشمگیر روبرو شده است، باید گفت که نشان هایی مطمئن از خرابی کارت گرافیک دارید.
کرش در بازی و نرم افزارها، مشاهده مکرر BSOD و یا ایردات مشابه هم از جمله نشانه های خرابی کارت گرافیک شما هستند. اگر کامپیوتر شما هنگام اجرای کارهای گرافیکی فشرده از کار بیفتد، و پس از راه اندازی مجدد، با صفحه BSOD مواجه شوید، با فرض اینکه مشکل دیگری وجود نداشته باشد، احتمالاً کارت گرافیک شما مقصر است.
در صورتی مشاهده نشانه های خرابی کارت گرافیک چه باید کرد؟
در صورتی که هر یک از نشانه های بالا را در کارت گرافیک و کامپیوتر خود مشاهده کردید، در صورتی که کارت گرافیک شما هنوز دارای زمان گارانتی است، بهتر است که به سرعت کارت گرافیک را به خدمات پس از فروش بسپارید. در صورتی که کارت گرافیک شما فاقد گارانتی است، بهتر است که آن را به تعمیرکار بسپارید.
