بدون شک یکی از مسائلی که در 2 ماه اخیر کاربران و گیمرها را مقداری نگران کرده است، مشکل گرم شدن و یا همان داغ شدن بیش از حد CPU های نسل سیزدهم و چهاردهم اینتل است. مشکل گرمای بیش از حد پردازنده های اینتل رپتور لیک چیست؟ راه های جلوگیری از گرمای بیش از حد پردازنده های اینتل چیست؟ چگونه می توان جلوی داغ شدن پردازنده های اینتل رپتور لیک را گرفت؟ برای پاسخ به تمامی این پرسش ها، با مازستا همراه باشید.
مشکل داغ شدن پردازنده های اینتل از کجا آغاز شد؟
به صورت جسته و گریخته، در 2 ماه اخیر اخباری پیرامون گرم شدن بیش از حد CPU های اینتل، در نسل سیزدهم یعنی Raptor Lake و Raptor Lake Refresh به گوش می رسید. به مانند بسیاری دیگر از مشکلات، این بار هم مسئله گرم شدن بیش از حد از پردازنده های اینتل در ابتدا توسط برخی کاربران نسبتا حرفه ای گزارش شد؛ آن هم در فروم و انجمن های کامپیوتری و سخت افزاری.
این مسئله عمدتا و تقریبا می توان گفت که 100% مربوط به پردازنده های نسل سیزدهم و چهاردهم، یعنی Raptor Lake و Raptor Lake Refresh است. در حال حاضر مقاله یا بررسی جامعی در این زمینه وجود ندارد و تنها بررسی های سطحی کاربران در این حوزه به چشم می خورد. البته ناگفته نماند که چند وب سایت معتبر نیز دست به بررسی ادعای کاربران زده و در نهایت باید گفت که اینتل مشکل Over Heat در CPU های خود را پذیرفته است.
در مشکل داغ شدن پردازنده های اینتل چه کسی مقصر است؟
در همین ابتدا باید یادآور شد که ظاهرا مشکل گرمایش بیش از حد پردازنده های نسل سیزدهم و چهاردهم اینتل، به یک رقابت عجیب بین سازندگان بازمی گردد. سازندگان مادربرد با هدف افزایش رقابت دست به برداشتن برخی محدودیت های توان و فرکانس در پردازنده های رپتور لیک و رپتور لیک رفرش زدند.
برای درک بهتر در ابتدا به مسئله محدودیت توان اشاره می کنیم. پردازنده های خانگی مدرن با دو نوع توان یا Stage همراه هستند. نخست توان PL1 و دوم توان PL2. واژه PL مخفف Power Limit بوده و پاور لیمیت به توان مصرفی پردازنده و محدودیت های آن، در یک بازه زمانی اشاره دارد. زمانی که CPU در وضعیت PL2 قرار می گیرد، روی فرکانس بوست قرار دارد و بالاترین توان را که در مشخصاتش ذکر شده، از مادربرد درخواست می کند.
PL2 پردازنده را مادامی که قادر به خنک شدن در دمای تعریف شده باشد، روی فرکانس بوست نگاه می دارد. به واقع باقی ماندن در فرکانس کاری PL2 محدود به خنک کننده شما خواهد بود. اینتل برای تمامی پردازنده های خود یک تعریف توانی و حرارتی دارد. نخست توان مصرفی و دوم توان حرارتی. کاربران و شرکت های سازنده مادربرد نباید از توان های تعریف شده استیج فراتر رفته و به نظر می رسد که این یک اقدام هیجانی از سوی سازندگان مادربرد بوده است.
سازندگان مادربرد (البته برخی از آنها) بخشی از تمرکز خود را با هدف جذب مشتری، بر افزایش میزان توان مصرفی پردازنده گذاشته و برای این منظور تغییراتی را در سطح بایوس ایجاد کردند. در برخی از این اقدامات حتی نرم افزارهای خاص با عبارت “اورکلاک تنها با یک کلیک” نیز دیده می شود. سازندگان مادربرد محدودیت های توان پردازنده های رپتور لیک و رپتور لیک رفرش را کمی افزایش داده و همین امر منجر به داغ شدن CPU های اینتل در برخی مدل ها، با برخی از نرم افزارهای سنگین و یا بازی ها شد.
مشکل افزایش دمای CPU های رپتور لیک مربوط به کدام برنامه و بازی ها است؟
در این بخش به سراغ این پرسش خواهیم رفت که داغ شدن پردازنده های اینتل در نسل سیزدهم و چهاردهم، مربوط به کدام برنامه ها است؟ بررسی های مهندسان اینتل، کاربران و رسانه ها حاکی از آن هستند که CPUهای Intel عمدتا در بازی هایی که مبتنی بر موتور بازی سازی Unreal Engine هستند دچار چنین ایرادی می شوند.
نکته جالب توجه آن است که چنین اتفاقی حتی در بخش رندرینگ و ورک استیشن نیز روی نمی دهد. به واقع ایراد گرم شدن بیش از حد پردازنده های اینتل Raptor Lake Refresh و Raptor Lake تنها در بخش بازی، و عمدتا با بازی هایی است که از Unreal Engine استفاده می کنند. البته به نظر می رسد که کدگذاری های SSE و AVX هم که از نوع 64 بیتی هستند، بار سنگینی را روی دوش پردازنده می گذارند. از این رو امکان داغ شدن بیش از حد با برنامه و نرم افزارهایی که از این دو کدگذاری استفاده می کنند نیز وجود دارد.
و اما در ادامه باید گفت که آیا مسئله گرم شدن شامل تمامی پردازنده های اینتل می شود؟
کدام CPUهای اینتل داری مشکل داغ شدن بیش از حد هستند؟
در حالی که هنوز به طور دقیق مشخص نشده است که آیا ایراد گرمای بیش از حد پردازنده ها مربوط به سازندگان مادربرد یا ریخته گری سیلیکون است، باید اشاره کرد که تنها پردازنده های Core i9 درگیر این ماجرا هستند. تمامی مدل های Core i3، Core i5 و Core i7 از این قاعده مستثنی هستند. پس اگر از دارندگان پردازنده های غیر Core i9 هستید، نیازی به نگرانی نیست.
پردازنده هایی مانند Core i9-13900K/KS و Core i9-14900K/KS که مانور بر روی فرکانس بوست آنها بسیار بالا است. و اما چاره چیست؟ چگونه می توان جلوی گرم شدن بیش از حد پردازنده های اینتل در بازی های آنریل انجین را گرفت؟
جلوگیری از داغ شدن CPUهای اینتل رپتور لیک
حال به مهم ترین بخش داستان خواهیم رسید؛ چگونه می توان جلوی گرم شدن پردازنده های رپتور لیک و رپتور لیک رفرش را گرفت؟ تمامی سازندگان مادربردهای LGA 1700 با همکاری اینتل، به تازگی آپدیت سطح BIOS را منتشر کرده اند که مشکل فوق را از بین می برند.
شاید این مثال برای درک بهتر بد نباشد؛ همانند بازی New World که به کارت های گرافیک RTX 3090 آسیب زده و انویدیا با یک آپدیت مشکل فوق را برطرف کرد، این بار هم بازی های مبتنی بر Unreal Engine چنین مشکلی را ایجاد کرده اند. هر دو با داغ شدن و امکان بروز خرابی. برخی کاربران توصیه می کنند که با تعویض خنک کننده می توان جلوی وضعیت موجود را گرفت.
اما ما به شما توصیه می کنیم که با آپدیت بایوس، خود را از این مشکل برهانید. با مراجعه به وب سایت سازنده مادربرد خود می توانید جلوی داغ شدن بیش از حد پردازنده های رپتور لیک و رپتور لیک رفرش را بگیرید.
