فناوری PCI Express (PCIe) به عنوان یکی از استانداردهای اصلی در ارتباط بین کارتهای گرافیک و مادربرد، همواره مورد توجه قرار گرفته است. با معرفی نسل پنجم PCIe (Gen 5)، انتظارات برای بهبود عملکرد کارتهای گرافیک جدید مانند RTX 5090 افزایش یافته است. این بررسی به تحلیل تأثیر PCIe Gen 5 بر عملکرد کارت گرافیک RTX 5090 و مقایسه آن با نسلهای قبلی (Gen 4 و Gen 3) میپردازد.با مازستا همراه باشید.
کانفیگ سیستم و تنظیمات آزمایش
برای ارزیابی دقیق تأثیر PCIe بر عملکرد RTX 5090، از یک سیستم تست با مشخصات زیر استفاده شد:
- مادربرد: ASRock X870 Taichi (دارای اسلات PCIe 5.0 x16)
- پردازنده: Ryzen 9 9800X3D
- کارت گرافیک: RTX 5090 (با پشتیبانی کامل از PCIe Gen 5)
این سیستم بهگونهای تنظیم شد که کارت گرافیک در سه حالت PCIe Gen 5 x16، Gen 4 x16 و Gen 3 x16 مورد آزمایش قرار گیرد. هدف اصلی این بود که مشخص شود آیا ارتقاء سیستم به PCIe Gen 5 برای بهرهبرداری کامل از RTX 5090 ضروری است یا خیر.
نتایج آزمایشها
تست 3DMark در نسلهای مختلف PCIe
با استفاده از بنچمارکهای مانند 3DMark Speedway (که بر رهگیری پرتو تمرکز دارد)، نتایج زیر به دست آمد:
- PCIe Gen 5 x16: میانگین امتیاز 144.12 FPS
- PCIe Gen 4 x16: میانگین امتیاز 144.23 FPS
- PCIe Gen 3 x16: میانگین امتیاز 142.86 FPS
اختلاف عملکرد بین Gen 5 و Gen 3 تنها حدود 1.5 FPS بود، که در محدوده خطای آزمایش قرار دارد. این نتیجه نشان میدهد که تفاوت عملکردی قابل توجهی بین نسلهای مختلف PCIe در این تستها وجود ندارد.
تست بازی Black Myth: Wukong در نسلهای مختلف PCIe
در بازیهای سنگین گرافیکی مانند Black Myth: Wukong، عملکرد کارت گرافیک در رزولوشنهای 1080p، 1440p و 4K بررسی شد. نتایج نشان داد که اختلاف FPS بینپی سی آی Gen 5 و Gen 3 در این بازیها نیز ناچیز است و به ندرت از 3-4 FPS فراتر میرود. این موضوع تأیید میکند که PCIe Gen 5 تأثیر محسوسی بر عملکرد بازیها ندارد.
تأثیر دمای محیط یا نسلهای مختلف PCIe
در طول آزمایشها، مشخص شد که دمای محیط تأثیر بیشتری بر عملکرد کارت گرافیک نسبت به نسخه PCIe دارد. در شرایطی که دمای اتاق پایینتر از حد معمول بود، کارت گرافیک در حالت Boost عملکرد بهینهتری داشت. این موضوع نشان میدهد که عوامل محیطی مانند دما میتوانند تأثیر بیشتری از نوع PCIe داشته باشند.
نتایج آزمایشها نشان میدهد که تفاوت عملکردی بین PCIe Gen 5، Gen 4 و Gen 3 در استفاده روزمره و بازیها بسیار ناچیز است. حتی در بازیهای سنگین گرافیکی، اختلاف FPS بین نسلهای مختلف PCIe به حدی کم است که قابل چشمپوشی است. بنابراین، ارتقاء سیستم به PCIe Gen 5 برای بهرهبرداری از RTX 5090 ضروری به نظر نمیرسد.
نتیجهگیری
با توجه به نتایج به دست آمده، میتوان نتیجه گرفت که پی سی آی Gen 5 تأثیر محسوسی بر عملکرد کارت گرافیک RTX 5090 ندارد. بزرگترین عامل محدودکننده در سیستمهای قدیمیتر، احتمالاً پردازندههای ضعیفتر هستند، نه نسخه PCIe. بنابراین، به جای سرمایهگذاری بر روی ارتقاء مادربرد برای پشتیبانی از PCIe Gen 5، بهتر است ابتدا به فکر ارتقاء پردازنده و سایر قطعات سیستم بود. این بررسی نشان میدهد که پی سی آی Gen 5 در حال حاضر بیشتر یک ویژگی تبلیغاتی است تا یک ضرورت عملکردی برای کاربران معمولی.