تفاوت مانیتورهای OLED و QD-OLED چیست؟ آیا برای بازی مانیتورهای WOLED بهتر هستند یا مانیتورهای QD-OLED؟ کدان مانیتور آمار خرابی کمتری دارد؟ خرید مانیتورهای QD-OLED یا OLED توجیه اقتصادی بیشتری دارد؟ برای بازی کدام فناوری مانیتور بهتر است؟ این مقاله به مقایسه مانیتورهای QD-OLED با OLED و WOLED می پردازد. با مازستا همراه باشید.
در حال حاضر اگر قصد خرید یک مانیتور گیمینگ یا حتی غیر گیمینگ رده بالا با وضوح 4K را داشته باشید، دو فناوری تصویری مدرن پیش روی شما خواهد بود. نخست فناوری تازه وارد QD-OLED و دوم فناوری نسبتا قدیمی تر OLED که با WOLED بروزرسانی شده است. در این مقاله به سراغ بررسی تفاوت ها، عملکرد، کیفیت تصویر و مولفه های فنی مانیتورهای QD-OLED و OLED خواهیم پرداخت تا بهترین انتخاب را پیش روی شما قرار دهیم.
امسال سامسونگ فناوری QD-OLED را با تلویزیون و مانیتورها راهی میدان کرد؛ رقیب هموطن آن یعنی ال جی نیز فناوری بروزتر OLED یعنی WOLED نیز با هدف رقابت با فناوری QD-OLED رونمایی شد. در حال حاضر چند مانیتور با فناوری های فوق راهی بازارهای جهانی شده است. پنل QD-OLED سامسونگ در حال حاضر در مانیتورهایی مانند Asus PG32UCDM، MSI 321URX و Dell AW3225QF مورد استفاده شده است.
در حالی که پنل LG WOLED تاکنون در LG 32GS95UE استفاده شده است. تعداد زیادی مانیتور با استفاده از هر دو پنل تا انتهای سال 2024 وارد بازار خواهند شد.
QD-OLED و WOLED چیست؟
QD-OLED و WOLED هر دو زیرگروه نمایشگرهای OLED هستند که ریشه آنها نمایشگرهای دیود ساطع نور آلی است. پنل های OLED مستقیماً از لایه ای از دیودهای آلی نور ساطع می کنند. میلیون ها دیود در هر پنل یا لیکوئید. همه پنل های OLED به این شکل عمل می کنند و چندین مزیت کلیدی را ارائه می دهند. از آنجایی که OLED ها مستقیماً از هر پیکسل نور ساطع می کنند، هر پیکسل می تواند به طور جداگانه خروجی نور خود را کنترل کند. چنین ویژگی برای کنتراست و HDR بسیار عالی است.
نمایشگرهای کریستال مایع یا LCD دارای نور پس زمینه ای هستند که نور را ساطع می کند و سپس از لایه ای از کریستال ها عبور می کند که برای کنترل رنگ و روشنایی خروجی می چرخد. پنل های LCD فاقد کنترل نور در هر پیکسل هستند. امکان خاموش کردن پیکسل ها به صورت مستقل نیز برای آنها وجود ندارد. در بهترین حالت، می توان به فناوری Samsung اشاره کرد که با یک مدار جدا، نور Back Light را در مناطق تاریک تصویر کاهش می دهد.
فرآیند انتقال کریستال در LCD نیز معمولاً کندتر از OLED است که خروجی نور یک پیکسل معین را تغییر می دهد. به طور خلاصه، ویژگیهایی که در OLED بیشتر به دنبال آن هستند، کنترل بر پیکسل و سرعت تغییر پیکسل آن است. ویژگی هایی که هم در WOLED و هم در QD-OLED وجود دارند.
جایی که زیرشاخههای OLED یعنی QD-OLED و WOLED با هم تفاوت دارند، ترکیب پنل و ساختار زیرپیکسلی آنها است. WOLED از یک لایه OLED استفاده می کند که نور سفید ساطع می کند و سپس از فیلترهای رنگی عبور می کند تا قرمز، سبز و آبی را نمایش دهد. علاوه بر این، یک زیر پیکسل چهارم بدون فیلتر وجود دارد که به نور سفید لایه OLED اجازه عبور می دهد.
این طراحی با چهارمین زیرپیکسل سفید خود، نام WOLED یا White OLED را یدک می کشد. با این وجود QD-OLED متفاوت عمل می کند. لایه OLED در QD-OLED نور آبی ساطع می کند که از یک لایه نقطه کوانتومی عبور می کند و طول موج نور را به قرمز و سبز برای زیرپیکسل های قرمز و سبز تغییر می دهد. ساب پیکسل آبی از نور OLED آبی عبور می کند. بنابراین QD-OLEDها تنها دارای سه زیرپیکسل هستند و اینها در یک پیکربندی مثلث با سبز در بالا و قرمز و آبی در پایین مرتب شده اند. QD در QD-OLED به لایه نقطه کوانتومی اشاره دارد که کلید طراحی آن، با هدف افزایش دقت رنگ و افزایش تعداد رنگ های نمایش داده شد است.
در حالی که فناوری زیربنایی هنوز OLED است، نحوه عملکرد پنل های WOLED و QD-OLED به طور قابل توجهی متفاوت است، که منجر به تفاوت های زیادی در عملکرد و سایر ویژگی های نمایشگر می شود.
مقایسه سرعت پاسخدهی QD-OLED و WOLED
از نظر سرعت و عملکرد تعویض پیکسل ها که همان Respond Time نام دارد، تفاوت کمی بین زمان پاسخ WOLED و QD-OLED وجود دارد. در تمام OLEDهایی که تاکنون آزمایش شده است، سرعت واکنش تقریبا یکسان است. پنل و مانیتورهای WOLED و QD-OLED به نسبت پنل های OLED ساده از سرعت پاسخدهی یا Respond Time کمتر و بهتر بهره برده و میانگین زمانی آنها در این حوزه 0.3 میلی ثانیه است. از آنجایی که تست ها بین مانیتورهای 4K با نرخ بروزرسانی 240 هرتز بوده است، اساسا عملکرد حرکت پیکسل ها یا Respond Time در هر دو فناوری یکسان است.
جالب است بدانید که LG Display فناوری جدیدی را با مانیتور خود معرفی کرده است که آن را Dual Mode مینامند، که به پنل WOLED آنها اجازه میدهد با وضوح FHD با نرخ تازهسازی بالاتر 480 هرتز کار کنند. جابهجایی بین حالتها، حداقل در LG 32GS95UE، از طریق دکمهای که در لبه پایینی نمایشگر قرار دارد، سریع و آسان است.
البته برای دستیابی به 480 هرتز در یک WOLED، باید رزولوشن را قربانی کنید و یک تصویر 1080p در این مانیتور از نظر وضوح یا وضوح متن، به ویژه در مقایسه با حالت اصلی 4K، چندان جذاب به نظر نمی رسد. پس در بهترین حالت می توانید با یک پنل WOLED از نرخ رفرش ریت یا همان Refresh Rate بیشتر بهره ببرید؛ امکانی که در QD-OLEDها وجود ندارد. با این وجود، باید رزولوشن را قربانی کنید.
تفاوت میزان و شدت روشنایی در پنل های QD-OLED و WOLED
وقتی صحبت از OLED به میان میآید، روشنایی همیشه یک نقطه بحث مهم است، زیرا این یک ضعف شناخته شده در مقایسه با LCD است. تفاوتهایی بین روشنایی پنل 4K WOLED و 4K QD-OLED وجود دارد، اما ممکن است آنطور که فکر میکنید مهم نباشند.
با مانیتورهای کنونی که تا به امروز معرفی شده اند، می توان گفت که از نظر روشنایی پنل های QD-OLED ساخت سامسونگ روشنایی بیشتری دارند؛ با این وجود همانطور که گفته شد، این مقدار چندان زیاد نبوده که بخواهد شما را از یک خرید به طور کلی منصرف سازد. ایسوس در مانیتورهای 144 هرتزی خود، شدت روشنایی بیشتری را ارائه کرده است که نشان دهنده میزان بالانس QD-OLED در این حوزه است. روشنایی SDR اساساً بین مدلهای WOLED و QD-OLED که تاکنون آزمایش کردهایم یکسان است. هر دو نوع پنل 250 نیت را در پیکربندی SDR ارائه میکنند و حالتهای روشنایی یکنواخت در دسترس هستند. در این حالت تفاوتی بین فناوری های WOLED و QD-OLED دیده نمی شود.
مقایسه دقت و کیفیت رنگ QD-OLED و WOLED
در مقایسه بین دقت رنگ و کیفیت بصری رنگ، پنل های QD-OLED از عملکرد بهتری بهره می برند. به واقع سامسونگ در حوزه دقت رنگ، با پنل های QD-OLED عملکرد بهتری را ارائه کرده است. بر اساس تست Low APL، که در آن هر دو پنل روشنترین خروجیهای خود را تولید میکنند، QD-OLED حدود 73% Rec را به دست میآورد که فناوری WOLED شکست قابل توجهی را در این حوزه متحمل نمی شود.
WOLED معمولاً حدود 72 تا 73 درصد Rec را پوشش می دهد. اما در طیف رنگی 2020 این فناوری QD-OLED است که برنده است. QD-OLED حداکثر 34 درصد از گستره رنگ 2020 را پوشش می دهد اما در QD-OLED این مقدار در محدوده 80 درصد قرار دارد. بنابراین، در حالی که QD-OLED میتواند طیف وسیعتری از رنگها را نسبت به WOLED نمایش دهد، وقتی روشنایی در نظر گرفته نمیشود، هر دو نوع پنل طیف رنگی گستردهای مناسب برای HDR ارائه میدهند.
مقایسه کیفیت متن در QD-OLED با QD-OLED
وضوح متن با پنل های 4K QD-OLED و 4K WOLED یک نکته مهم بحث است. هر دوی این پنلهای جدید با چگالی بالاتر، وضوح متن بهتری را نسبت به تکرارهای قبلی ارائه میدهند، و به نظر ما، برای استفاده معمولی، کیفیت متن هر کدام به اندازه کافی مناسب است. WOLED از پیکربندی RGWB به صورت راه راه استفاده می کند، در حالی که QD-OLED از پیکربندی مثلثی RGB استفاده می کند که زیرپیکسل سبز در بالای قرمز و آبی قرار دارد.
سیستمعاملهای مدرن از تکنیکهای رندر متن زیر پیکسلی برای افزایش کیفیت متن استفاده میکنند و این تکنیکها حول طرحبندیهای زیرپیکسل نواری RGB سنتی که در پنلهای LCD دیده میشوند، طراحی شدهاند. هر گونه انحراف از نوار RGB منجر به کاهش کیفیت متن می شود، و هر دو QD-OLED و WOLED دارای طرح بندی متفاوتی نسبت به نوار RGB هستند. در نتیجه باید گفت که به شکلی عجیب، کیفیت متن در پنل های LCD از هر دو مورد بهتر است!
مقایسه لایه مانیتورهای QD-OLED با WOLED
پوشش صفحه نمایش مورد استفاده برای QD-OLED و WOLED به طور اساسی متفاوت است. QD-OLED از یک پوشش براق برای نمایشگرهایی که تاکنون منتشر شده است استفاده می کند، در حالی که WOLED از یک پوشش مات استفاده می کند. انتخاب LG Display برای استفاده از پنل های مات باعث ایجاد بحث هایی شده است. با این حال، در تجارب کاری، براق یا مات بودن می تواند بسته به استفاده شما متفاوت باشد.
WOLED ها از پوشش صفحه نمایش و ترکیب پانل استفاده می کنند که در محیط های روشن تر موثرتر است. استفاده از فیلترهای مختلف باعث انعکاس کمتر نور محیط و حفظ سیاهی عمیق OLED در شرایط نوری می شود. در محیطهای روشنتر، بهویژه با روشنایی جلوی نمایشگر، WOLED مات دارای رنگ مشکی عمیقتری نسبت به QD-OLED براق است. روکش مات همچنین به WOLED کمک می کند تا بازتاب های آینه ای تعریف شده را در مقایسه با QD-OLED کاهش دهد. در محیط های روشن، برخی از اشیاء منعکس شده در یک صفحه نمایش براق QD-OLED را می توان به وضوح دید. با این وجود در پنل های براق دقت رنگ بهتر بوده و نمایش رنگ ها نیز واضح تر است.
مقایسه توان مصرفی مانیتورهای WOLED و QD-OLED
در بحث مقایسه توان مصرفی، مانیتورهای دارای فناوری QD-OLED سامسونگ دارای توان مصرفی کمتری هستند. انرژی مصرف شده توسط مانیتورهای QD-OLED کمتر بوده که در نهایت منجر به کاهش حرارت تولید می شود. به عنوان مثال، در یک مانیتور 32 اینچی این مقدار 15 وات است.
هنگامی که محتوا عمدتاً سفید است، WOLED معمولاً به لطف استفاده از یک زیرپیکسل سفید کارآمدتر است و از حدود 35 تا 40 درصد انرژی کمتری نسبت به QD-OLED برای سفید تمام صفحه خالص استفاده می کند. با این حال، در صحنههای دیگری که زیرپیکسل سفید مزیت چندانی ندارد، مانند مشاهده صفحه اصلی فروشگاه Steam، وضعیت برعکس شده است و اکنون QD-OLED کارآمدتر است. در این مثال شاهد 47 وات در WOLED و 32 وات در QD-OLED بودیم.
به نظر شما کدام مانیتور ارزش خرید بیشتری دارد؟ WOLED یا QD-OLED؟