شاید تصور کنید که پیش از خرید یک کامپیوتر جدید، تنها دریافت اطلاعات از سخت افزارهای آن مانند نوع، مدل، قیمت و سازگاری کافی است. اما باید گفت که بدون شک در اشتباه هستید. در حین خرید یک کامپیوتر جدید، پارامترهای ابعادی نیز بسیار حائز اهمیت هستند. ابعادی که باید پیش از خرید قطعات و اقدام به اسمبل کامپیوتر، از آنها مطلع باشید چه مواردی هستند؟ با مازستا همراه باشید.
ابعاد متفاوت قطعات سخت افزاری مهم است؟
بر خلاف سال های دور، امروزه قطعات سخت افزاری، کیس و به طور کلی کامپیوترها در چندین ابعاد یا Form Factor دسته بندی می شوند. فرم فاکتور به ارائه ابعاد دقیق قطعات سخت افزاری و سازگاری آنها از نظر سایز می پردازد. بدون اطلاع از این موارد ممکن است کامپیوتری را خریداری کنید که در حین نصب و اسمبل، متوجه شوید که از نظر ابعادی، تناسبی بین آنها وجود ندارد.
آموزش بررسی ابعاد سخت افزارها
به عنوان مثال ابعاد کارت گرافیک با طول کیس همخوانی ندارد. و یا ابعاد پاور و یا حتی ابعاد مادربرد. پس بدون شک پیش از خرید قطعات سخت افزاری، باید فاکتورهای ابعادی مورد نظر در این مقاله را به خوبی بررسی کنید. بررسی ابعاد در وب سایت سازنده و بخش مشخصات قطعات کاملا مشخص و قابل رویت است.
امروزه قطعات در ابعاد گوناگون، مانند ATX، E-ATX، Mini ATX، Mini ITX و Micro ITX موجود هستند. البته همچنان توصیه می کنیم که پیش از خرید و انتخاب قطعات، ابعاد دقیق را از نظر پشتیبانی بررسی کنید.
آموزش بررسی ابعاد سخت افزارها
بررسی ابعاد مادربرد با کیس
در ابتدای کار باید بررسی کنید که آیا ابعاد مادربرد شما با کیس همخوانی دارد؟ به بیان ساده تر، آیا مادربرد شما توسط کیس پشتیبانی می شوند؟ ابعاد مادربرد و ابعاد مادربردهای پشتیبانی شده توسط کیس، در هر دو وب سایت سازنده و در بخش مشخصات، برای تمامی برندها مشخص و درج شده است.
مادربردها در چند اندازه مختلف عرضه می شوند که رایج ترین آنها ATX (Full ATX)، mATX (MicroATX) و Mini-ITX است. کیس ها نیز از همین ابعاد پیروی می کنند. به عنوان مثال، کیس های Mini-ITX فقط برای مادربردهای Mini-ITX مناسب هستند. اما در کیس های بزرگ تر مانند Full ATX و Full Tower، می توانید مادربردهای کوچک تر مانند mATX (MicroATX) را نیز جای دهید.
مادربردها معمولاً از سوراخ‌های نصب یکسانی استفاده می‌کنند، به این معنی که می‌توانید یک مادربرد کوچک‌تر را در یک کیس بزرگتر قرار دهید. با این وجود توصیه می کنیم که همچنان پیش از خرید، ابعاد کیس و مادربرد را بررسی کنید.
بررسی طول و عرض کارت گرافیک از نظر سازگاری
دومین موردی که باید توسط شما پیش از خرید قطعات مورد تحلیل قرار گیرد، تناسب ابعاد کارت گرافیک با کیس است. ابعاد کارت گرافیک به 2 بخش مهم یعنی نخست طول و دوم عرض می پردازد. امروزه ابعاد خنک کننده و کولرها به طور قابل ملاحظه ای افزایش یافته است که در نتیجه توجه به ابعاد کارت گرافیک با کیس مهم است.
در بسیاری از موارد، حتی ابعاد هیت سینک از ابعاد PCB بزرگ تر است. پس در حین انتخاب کارت گرافیک، بدون شک باید ابعاد کیس از نیز بررسی کنید. ابعاد کیس و اسلات های اشغال شده توسط کارت گرافیک از مادربرد. نخست باید طول کارت گرافیک را از نظر پشتیبانی درون کیس بررسی کنید.
در مشخصات کیس ها، یک بخش برای پشتیبانی از طول کارت های گرافیک وجود دارد. در ابتدا ابعاد پشتیبانی طول کیس را مشاهده کرده و با ابعاد و طول کارت گرافیک مقایسه کنید. به عنوان مثال، اگر کیس شما از کارت های گرافیکی با طول حداکثر 355 میلی متر پشتیبانی می کند، نمی توانید کارت گرافیکی با طول 357 میلی متر را درون آن نصب کنید.
البته امروزه بسیاری از کاربران کارت های گرافیک را به صورت عمودی نصب می کنند. کیس های SFF از جمله انتخاب کاربران برای نصب عمودی هستند که چاره چندانی هم برای نصب در وضعیت افقی نیست. پس ابعاد کیس های SFF در وضعیت عمودی نیز فراموش نشود!
دومین پارامتر، تعداد اسلات های اشغال شده توسط کارت گرافیک، در مادربرد است. توجه داشته باشید که کارت های گرافیک امروزه بین 2 تا 4 اسلات توسعه PCI-E را در مادربرد شما اشغال می کنند. پس اگر می خواهید از اسلات های توسعه خود با سخت افزارهای دیگر هم استفاده کنید، چک کنید که کارت گرافیک شما چه تعداد از اسلات های PCI-E را در مادربرد شما اشغال می کنند. البته شاید این مسئله برای کاربران چندان مهم نباشد.
بررسی ارتفاء کولر CPU و ماژول های رم
امروزه بسیاری از کاربران از خنک کننده های بادی سفارشی برای سیستم خود استفاده می کنند. خنک کننده های بادی غیر رفرنس ابعادی بزرگ تر به نسبت خنک کننده های استوک داشته و در برخی مدل ها حتی هیت سینک هایی بزرگ با 2 فن برای آنها در نظر گرفته شده است.
از آنجایی که اسلات های رم DDR4/DDR5 درست در کنار سوکت CPU قرار دارند، باید بررسی شود که آیا ارتفاع ماژول های رم با خنک کننده بادی CPU تداخل نداشته باشد. در برخی موارد، ارتفاع کولر زیاد نبوده و سطح اولیه کولر از مادربرد چندان دور نیست. در نتیجه این اتفاق، این امکان وجود دارد که امکان نصب ماژول های رم وجود نداشته باشد چرا که ارتفاء اسلات های رم با خنک کننده CPU تداخل پیدا می کنند.
از سوی دیگر، دومین مسئله ای که باید به آن توجه داشت ارتفاع خود خنک کننده بادی پردازنده است. به عنوان مثال یک کیس از خنک کننده های بادی با ارتفاء حداکثر 14 سانتی متر پشتیبانی می کند اما ارتفاء کولر شما به 15 سانتی متر هم می رسد که در این صورت درب کناری کیس شما بسته نشده و باز خواهد ماند!
تناسب ابعاد پاور با کیس
آیا می‌دانستید که منابع تغذیه دارای چند فاکتور مختلف هستند؟ رایج ترین آنها ATX PS/2 است که در اکثر کامپیوترهای امروزی استفاده می شود. پس از آن ATX PS/3 قرار دارد که کمی کوتاهتر است و برای کیس های کوچک مناسب تر است. کوچکترین پاورهای درجه کاربری عمومی SFX و کمی بزرگتر SFX-L هستند. مدل های فوق در کیس های کوچک SFF استفاده می شوند که از PSUهای اندازه کامل پشتیبانی نمی کنند.
همچنین باید ابعاد و نوع کابل ها نیز بررسی شوند. باید مطمئن شوید که پاور خریداری شده توسط شما از تعداد کافی کابل و درگاه های خروجی برای سخت افزارهای شما برخوردار است. اما ابعاد پاور از نظر میلی متر از آن هم مهم تر است که در بدو انتخاب باید با مشخصات کیس مورد بررسی و مقایسه قرار گیرد. در این بخش طول کارت گرافیک از تمامی موارد یاد شده مهم تر است.
بررسی ابعاد رادیاتورها با کیس
امروزه خنک کننده های مایع، خصوصا مدل های AIO یا لوپ بسته توسط بسیاری از کاربران مورد استفاده قرار می گیرند که نخست برای CPU و در برخی موارد برای کارت های گرافیک هستند. خنک کننده های مایع دارای رادیاتورهایی هستند که درون کیس ها قرار گرفته و در ابعاد متفاوت، از 120 تا 420 میلی متر در بازار موجود هستند.
کیس ها در بخش هایی از جمله جلو، بالا، پشت و بخش پایین، می توانند رادیاتورها را در خود جای دهند. برخی از کیس های بزرگ مانند Full Tower از اکثر ابعاد پشتیبانی کرده و مشکلی در این بخش وجود ندارد. اما برخی دیگر، محدودیت هایی را برای نصب رادیاتور خنک کننده های مایع دارند.
به عنوان مثال پیش از خرید یک خنک کننده مایع 360 میلی متری، چک کنید که آیا کیس مورد نظر شما می تواند رادیاتور 360 میلی متری را در محل مورد نظر شما جای داده و امکان نصب آن ممکن است؟ در اکثر کیس های امروزی امکان نصب رادیاتورهای 120 و 240 میلی متری وجود دارد؛ اما نسبت به ابعاد بزرگ تر بهتر است که به خوبی تحقیق کرده و بخش مشخصات را مطالعه کنید.
