در گذشته مقاله «گلوگاه سخت افزاری یا Bottleneck چیست؟ به همراه شیوه‌های جلوگیری» را برای شما عزیزان منتشر کردیم. در مطلب جدید، به سراغ مشکلی دیگر، با نام گلوگاه یا Bottleneck مانیتور خواهیم رفت. آیا می دانید که مانیتورهای گیمینگ می توانند منجر به یک گلوگاه سخت افزاری بسیار بد برای شما شوند؟ با مازستا همراه باشید.
Refresh Rate در مانیتور و تلویزیون به چه معنی است؟
شاید تصور کنید که گلوگاه سخت افزاری تنها در بخش قطعات اصلی داخل کامپیوتر روی می دهد؛ همانطور که در گذشته گفته شد، مواردی مانند CPU، GPU، حافظه رم و حتی ذخیره سازهای HDD و SSD. اما باید گفت که سخت در اشتباه هستید؛ مانیتورها نیز می توانند گلوگاه سخت افزاری بزرگی را در سیستم شما ایجاد کنند که به سادگی، بخش بزرگی از مبلغ پرداختی را به هدر می دهند.
مانیتورها، بسته به نوع و مدل، دارای گزینه ای با نام نرخ بروزرسانی یا Refresh Rate هستند. رفرش ریت چیست؟ نرخ بروزرسانی یا همان Refresh Rate تعداد فریم هایی است که تلویزیون یا مانیتور، می تواند در بازه زمانی 1 ثانیه نمایش دهد. به عنوان مثال، یک مانیتور 75 هرتزی می تواند در عرضه یک ثانیه، 75 فریم را به نمایش درآورد.
هرچه میزان نرخ Refresh Rate در مانیتور یا تلویزیون بالاتر باشد، تاری دید، روان بودن تصاویر و مشکلات فریم کاهش پیدا می کند. Refresh Rate در 2 بخش یعنی اجرای بازی ها و مشاهده فیلم برای کاربران بسیار مهم است. امروزه تلویزیون ها می توانند با نرخ فرکانسی بین 60 تا 144 هرتز خریداری شوند که البته عمدتا بین 60 تا 120 هرتز هستند. اما مانیتورها محدودیت های تلویزیون ها را نداشته و امروزه می توانید مانیتورهای گیمینگ را با نرخ بروزرسانی یا رفرش ریت 75 تا 480 هرتز خریداری کنید.
جالب است بدانید که فناوری های Sync کننده فریم مانند AMD FreeSync و NVIDIA G-Sync نیز با نرخ فریم مانیتور یا تلویزیون شما مرتبط هستند. بالا بودن نرخ بروزرسانی در نمایشگر شما می تواند منجر به بهبود عملکرد هر دو فناوری AMD FreeSync و NVIDIA G-Sync شود. حتی می دانیم که AMD به تازگی مولفه و پیش نیازهای فناوری AMD FreeSync را به حداقل مانیتور 144 هرتزی افزایش داده است.
پس حالا می دانیم که رفرش ریت یا بروزرسانی نمایشگر، به معنی نمایش تعداد فریم در بازه زمانی 1 ثانیه است. اما نرخ بروزرسانی چگونه می تواند در سیستم ما ایجاد گلوگاه یا Bottleneck کند؟
گلوگاه مانیتور در سیستم
همانطور که گفته شد، مانیتور و تلویزیون ها بسته به نوع و مدل دارای نرخ رفرش ریت متفاوتی هستند. اما ارائه تعداد فریم در یک ثانیه، تنها به مانیتور بستگی ندارد. کارت گرافیک، پردازنده، حافظه رم و حتی ذخیره ساز ما، مهم ترین فاکتورها در ارائه تعداد نرخ فریم در بازی ها هستند. حتی با تغییر مشخصات گرافیکی بازی، نرخ فریم در بازی ها تغییر پیدا می کند.
حال تصور کنید که بودجه ای را برای خرید یک کامپیوتر گیمینگ کنار گذاشته اید؛ سپس بخش اعظم بودجه خود را صرف خرید قطعات داخلی کیس خواهید کرد که همان کارت گرافیک، پردازنده، حافظه رم و حتی ذخیره ساز است. اینک با خود فکر می کنید که بهترین انتخاب را انجام داده اید؛ یک سیستم با سخت افزارهای رده بالا و قدرتمند را خریداری و اسمبل کرده اید که می تواند جدیدترین بازی های روز با با بالاترین نرخ فریم اجرا کند. اما درست همینجاست که شاید مرتکب اشتباهی بزرگ شده باشید.
هیچ تفاوتی نمی کند که سیستم شما تا چه میزان قدرتمند بوده و سخت افزارهای بروزی داشته باشد؛ در صورتی که از مانیتوری با نرخ بروزرسانی پایین استفاده کنید، مانیتور مانند سدی در سر راه سیستم قرار گرفته و فقط می تواند تا حداکثر توان خود به نمایش تعداد فریم ها بپردازد. برای درک بهتر به سراغ یک مثال می رویم.
تصور کنید که سیستم شما با پردازنده ای مانند Core i9-14900K و کارت گرافیک RTX 4090 اسمبل شده است؛ در نتیجه می توانید در اکثر بازی ها به مقدار بالایی از نرخ فریم دست پیدا کنید. اما در عین حال از مانیتوری استفاده می کنید که می تواند حداکثر 75 فریم در ثانیه را نمایش داده و یک مانیتور 75 هرتزی است. و یا حتی یک مانیتور 120 هرتزی.
پس درست در همینجاست که گلوگاه مانیتور وضعیت شما را بهم خواهد ریخت. علی رغم استفاده از سخت افزارهای قدرتمند، استفاده از فناوری هایی مانند AMD FreeSync و NVIDIA G-Sync، مانیتور شما عملا نمی تواند تعداد فریم های تولید شده توسط سخت افزارها را نمایش داده و از این رو به گلوگاه مانیتور برخورد می کنید.
گلوگاه مانیتور زمانی بیشتر نمایان می شود که مشغول اجرای بازی های E-Sport بوده و یا فناوری های تطبیق پذیری فریم را نیز خاموش کنید. در این حالت نه تنها گلوگاه مانیتور را پیش رو دارید، بلکه مشکلات لگ، پارگی و لکنت فریم نیز برای شما پدیدار می شود. متاسفانه باید گفت که گلوگاه مانیتور مسئله ای مهم است که بسیاری از گیمرها و کاربران آن را نادیده می گیرند.
در تئوری سخت افزار، مادامی که 2 قطعه سخت افزاری با فرکانس های متفاوت را مورد استفاده قرار داده و آنها عملکردی مشابه یکدیگر دارند، عملکرد آنها بر اساس کار با سخت افزاری است که دارای فرکانس کاری کمتر است. به عنوان مثال می توان به ماژول های RAM یا همین مانیتورها اشاره کرد. پس بهتر است که در حین خرید چنین فاکتورهای مهمی را مد نظر قرار داده و یا انتخاب قطعات سیستم را به متخصصانی مانند مازستا بسپارید.
