معرفی پروژه‌های ساخت CPU که با شکست روبرو شده‌اند

بسیاری از کشورهای جهان بارها تلاش کرده اند که با ساخت پردازنده یا همان CPU، محصولی بومی داشته و از وابستگی به شرکت های آمریکایی دور شوند. با این وجود پروژه های بسیاری در این میان به شکست منتهی شده است. با برخی از پروژه های شکست خورده ساخت CPU در جهان آشنا شوید. با مازستا همراه باشید.

دو کشور چین و روسیه بیشترین شکست را در بخش ساخت پردازنده تجربه کرده و تا به امروز هیچ یک از CPUهای ساخت این کشور عملکرد مناسب و رقابتی ندارد. ساخت پردازنده بسیار پیچیده و دشوار بوده و به نظر می رسد که انحصار آن تا زمانی نامشخص در اختیار آمریکا باقی خواهد ماند. بد نیست بدانید که علی رغم شکست های متعدد، کمپانی ها و شرکت های دیگر در سراسر جهان با حمایت دولت ها مشغول کار بر روی ساخت پردازنده های اختصاصی هستند.

مهم است به یاد داشت که توسعهٔ پردازنده‌ها یک فرآیند پیچیده و هزینه‌بر است که نیازمند تکنولوژی پیشرفته، سرمایه‌گذاری بالا و توانایی‌های فنی است. علاوه بر این، رقابت در بازار جهانی نیز چالش‌های خود را دارد و پروژه‌هایی که نتوانند با استانداردها و نیازهای بازار هماهنگ شوند، ممکن است به شکست برسند.

در این مطلب بدون در نظر گرفتن کشور و کمپانی، به سراغ معرفی برخی از پروژه های شکست خورده ساخت پردازنده یا همان CPU خواهیم رفت. در برخی از آنها، شاهد هزینه های چندین میلیون دلاری هستیم که با این وجود، در نهایت پروژه با شکست روبرو شده است.

پردازنده Loongson

Loongson (معروف به Godson) سری از پردازنده‌هایی بود که توسط چین توسعه داده شد. این پروژه با هدف ایجاد یک پردازنده ملی کاملاً مستقل از تکنولوژی‌های خارجی آغاز شد. اما مشکلاتی مانند عدم رقابت‌پذیری در سطح جهانی، کیفیت و عملکرد ناپایدار و نیاز به فناوری‌های پیشرفته، باعث شکست و عدم موفقیت بلندمدت این پروژه شد. عدم سازگاری با سیستم عامل ها و کیفیت پردازشی عجیب را نیز به دلایل شکست پروژه Loongson اضافه کنید.

پردازنده Nova و SPARK

در ایران نیز پروژه هایی مانند نوا برای ساخت CPU آغاز شد که همگی با شکست روبرو شده اند. Nova نیز یکی از مواردی است که تا سال‌های اخیر در جهت توسعه پردازنده ملی در ایران آغاز شد. اما به دلایل مالی، فنی و سیاسی، پروژه Nova با چالش‌های بسیاری مواجه شد و تاکنون نتوانسته به یک محصول قابل ارائه تبدیل شود. پروژه ساخت پردازنده بومی Spark نیز دومین مورد از همین تلاش ها است. پروژه SPARC در ایران آغاز شد. این پروژه نیز با چالش‌های مختلفی روبه‌رو شد و تاکنون موفق به تولید پردازنده‌های تجاری نشده است.

پروژه Itanium از Intel و HP

پروژه ساخت CPU با نام Itanium برنامه ای برای تولید پردازنده مبتنی بر معماری جدید بود که توسط Intel و شرکت Hewlett-Packard (HP) آغاز شد. این پروژه با هدف ایجاد پردازنده‌ای قدرتمند برای سرورها و مراکز داده آغاز شد، اما به دلایلی از جمله عدم سازگاری با نسخه‌های قبلی پردازنده‌های Intel و پیچیدگی‌های فنی، نتوانست در مقابل رقابت با پردازنده‌های دیگر مانند x86 و AMD موفق عمل کند.

پروژه Cell از IBM و Sony

پردازنده Cell توسط شرکت‌های IBM و Sony برای استفاده در کنسول بازی PlayStation 3 توسعه داده شد. این پردازنده با معماری منحصر به فرد و توانایی‌های پردازشی قوی مورد توجه قرار گرفت، اما به دلیل پیچیدگی بالا در برنامه‌نویسی و بهبود‌پذیری مشکلات، از موفقیت مورد انتظار برخوردار نشد. شایان ذکر است که پردازنده داخلی PS3 که ساخت شرکت AMD بود، در زمان خود به قدری پیشرفته و جالب توجه بود که حتی توسط ارتش آمریکا نیز برای یک پروژه مورد استفاده قرار گرفت.

پروژه Knight’s Landing از Intel

این پروژه با هدف ایجاد پردازنده‌های موازی برای کاربردهای علمی و محاسباتی سنگین توسعه داده شد. اما با چالش‌های معماری، برنامه‌نویسی پردازنده‌های موازی و تغییرات در نیازهای بازار، این پروژه با مشکلاتی روبرو شد و توقعات را برآورده نکرد. Knight’s Landing که نام یکی از شهرستان های کالیفرنیا است، نتوانست به هدف اصلی خود دست پیدا کرد؛ حتی در صورتی که بزرگ ترین سازنده پردازنده جهان پشتش بود!

پروژه POWER6 از IBM

POWER6 یک پردازنده بر اساس معماری POWER توسط IBM توسعه داده شد. این پردازنده با توانایی‌های فنی قوی مورد توجه قرار گرفت، اما به دلیل هزینه‌های بالا و نیاز به زیرساخت‌های خاص، در مقابل رقابت با پردازنده‌های دیگر به شکست رسید. با این وجود IBM در صنعت پردازنده های کوانتومی بسیار خوب عمل کرده و دستاوردهای جالب توجهی را در این حوزه ارائه کرده است.

پروژه SPARC64 از Oracle

SPARC64 پردازنده‌هایی بودند که توسط شرکت Oracle برای سرورها و سیستم‌های ابری توسعه داده شدند. این پروژه با رقابت با سایر پردازنده‌های سروری و مسائلی مانند عدم تطابق با توقعات بازار و تغییرات در نیازهای مشتریان، با مشکلاتی روبرو شد. شرکت اوراکل (Oracle Corporation) یکی از بزرگ‌ترین شرکت‌های نرم‌افزاری در آمریکا و جهان است. این شرکت در سال ۱۹۷۷ میلادی با نام Relational Software Incorporated یا RSI شروع به کار کرد.

پروژه UltraSPARC T2 از Sun Microsystems

پردازنده UltraSPARC T2 نیز توسط شرکت Sun Microsystems (بعداً به Oracle پیوست) توسعه داده شد. این پردازنده با توانایی‌های موازی‌سازی بالا مورد توجه قرار گرفت، اما به دلیل مشکلاتی نظیر حرارت بالا و کیفیت ناپایدار در بعضی از موارد، به شکست رسید.

پروژه Baikal

پروژه پردازنده ملی Baikal در روسیه توسعه داده شد. این پروژه با هدف ایجاد پردازنده‌های مبتنی بر معماری ARM برای استفاده در سیستم‌های دولتی و نظامی آغاز شد. با وجود تلاش‌های بزرگی که در جهت توسعه این پردازنده‌ها صورت گرفت، به دلیل چالش‌های فنی، عدم تطابق با استانداردها، و عدم توانایی در رقابت با پردازنده‌های بین‌المللی، این پروژه نتوانست موفق به تولید پردازنده‌های قابل ارائه در مقیاس گسترده شود. لازم به ذکر است که توسعه پردازنده‌های ملی یک چالش فنی و مهندسی بزرگ است و نیازمند توجه به جوانب مختلف از جمله تکنولوژی، علم، سرمایه‌گذاری، و توانایی‌های توسعه‌دهندگان است. با این وجود روسیه یکی از بدترین کشورها در زمینه ساخت پردازنده بومی است.